5 kwietnia 2019 roku opublikowano przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt zmian kodeksu postępowania cywilnego i innych ustaw, którego celem jest stworzenie w ramach polskiego sądownictwa powszechnego odrębnych jednostek organizacyjnych, które miałyby się zajmować sprawami z zakresu własności intelektualnej rozumianymi jako sprawy dotyczące prawa autorskiego, własności przemysłowej oraz powiązane z nimi sprawy dotyczące zwalczania nieuczciwej konkurencji.

W projekcie nowelizacji proponuje się przekazanie większości spraw dotyczących własności intelektualnej do wyłącznej kognicji Okręgowego Sądu w Warszawie. Będą to sprawy o naruszenie, o unieważnienie oraz o ustalenie braku naruszenia praw wyłącznych dotyczących przedmiotów własności intelektualnej. Jednym z wyjątków od tej reguły pozostawałyby jednak sprawy o unieważnienie patentu, które byłyby nadal rozpatrywane w trybie postępowania spornego przez Urząd Patentowy RP, a w kolejnych instancjach przez odpowiednie sądy administracyjne.

Ponadto proponowane są przepisy doprecyzowujące zasady postępowania w sprawach własności intelektualnej, które w szczególności wprowadzają i/lub określają wykonywanie następujących środków procesowych zgodnych z wytycznymi zawartymi w dyrektywie 2004/48/WE: wniosek o zabezpieczenie środków dowodowych (porównaj art. 7 dyrektywy), wniosek o wyjawienie lub wydania środka dowodowego (porównaj art. 6 dyrektywy) oraz wniosek o wezwanie do udzielenia informacji (porównaj art. 8 dyrektywy).

Wprowadzone zmiany z pewnością ułatwią skuteczne egzekwowanie praw wyłącznych w Polsce właścicielom takich praw.

Z kolei nadużywaniu praw wyłącznych mają służyć przepisy doprecyzowujące zasady wytaczania powództwa o ustalenie braku naruszenia. Powództwo o ustalenie istnieje w polskim systemie od dawna (vide art. 189 kpc), jednak uzależnienie możliwości wytoczenia takiego powództwa od posiadania interesu prawnego powoduje, że w praktyce w sprawach patentowych wytoczenie takiego powództwa prewencyjnego jest zazwyczaj bardzo utrudnione, właśnie ze względu na problemy związane z wykazaniem posiadania interesu prawnego przez powoda przed faktycznym podjęciem przez niego działań mogących stanowić naruszenie patentu. Proponowane obecnie przepisy stanowią znaczny postęp w tym zakresie, określają bowiem, że wystarczającym dla skutecznego wytoczenia powództwa o ustalenie jest brak potwierdzenia przez uprawnionego (tu pozwanego) w należycie wyznaczonym przez powoda terminie, że czynności, których dotyczy powództwo nie stanowią naruszenia prawa wyłącznego, zwłaszcza patentu (vide art. 479¹²⁷ § 2 kpc proponowany w projekcie).

Zaprezentowany projekt stanowi niewątpliwy przełom w rozwoju polskiego sądownictwa powszechnego, które miałoby się zajmować sprawami z zakresu własności intelektualnej.

Zgodnie z określonym w projekcie terminem, sąd do spraw własności intelektualnej miałby rozpocząć swoje działanie już w styczniu 2020 roku.